Η ανάγκη διάσωσης και προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, που απειλείται από τις φυσικές καταστροφές αλλά και από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, η ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος και η εκπαίδευση της νέας γενιάς, ήταν το θέμα της εκδήλωσης που οργάνωσε κατά την Παγκόσμια Ημέρα της Μετεωρολογίας, στις 23 Μαρτίου 2011, το «Ίδρυμα Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη» στο Θέατρο του Κολλεγίου Αθηνών στο Ψυχικό.
«Ποιος θα είναι ο αυριανός κόσμος όταν ο σημερινός ήδη κινδυνεύει; Σε ποιές αξίες θα στηριχθούν οι κοινωνίες του μέλλοντος; Και το χθες που κρύβει μέσα του όλες τις διαχρονικές αξίες και τον αιώνιο πολιτισμό, πώς θα μπορέσει να διασωθεί και να επιζήσει στο αύριο;» ήταν τα 3 καίρια ερωτήματα που έθεσε στην εναρκτήρια ομιλία της η κυρία Βαρδινογιάννη επισημαίνοντας ότι : «Η σημασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και οι τρόποι με τους οποίους οφείλουμε να τη διατηρήσουμε και να την προστατέψουμε, είναι ένα θέμα ιδιαίτερα σημαντικό, πόσο μάλλον για εμάς τους Έλληνες που η πολιτιστική μας κληρονομιά είναι η ταυτότητά μας, ο πλούτος μας και η συμβολή μας στον παγκόσμιο πολιτισμό…»
Απαντήσεις πάνω στα μεγάλα αυτά ζητήματα έδωσαν εν συνεχεία οι ομιλητές στην εκδήλωση.
Πρώτος έλαβε τον λόγο ο κύριος Mounir Bouchenaki, διδάκτωρ Αρχαιολογίας και Αρχαίας Ιστορίας, Γενικός Διευθυντής, από το 2005, του Διεθνούς Κέντρου για τη Μελέτη της Προστασίας και της Συντήρησης των Πολιτιστικών Αγαθών (ICCROM), και με μακρά θητεία στην UNESCO ως Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής στον τομέα Πολιτισμού καθώς και ως Διευθυντής στον τομέα Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Ο κύριος Bouchenaki ήρθε από τη Ρώμη ειδικά για να μιλήσει σ’ αυτή την εκδήλωση, ενώ είχε επίσης πρωτοστατήσει στο Διεθνές Σεμινάριο της UNESCO για την προστασία των μνημείων από τις φυσικές καταστροφές, που πραγματοποιήθηκε στην Αρχαία Ολυμπία, ένα χρόνο μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2007. Το σεμινάριο είχε διοργανωθεί με τη στήριξη της κυρίας Μαριάννας Β. Βαρδινογιάννη. Ο κύριος Bouchenaki κατά την ομιλία του αναφέρθηκε εκτενώς στις μελέτες, τα σχετικά προγράμματα που εκπονούνται και τα μέτρα που λαμβάνονται τα τελευταία χρόνια από το ICCROM για την προστασία των μνημείων, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από αιφνίδια και ακραία φυσικά φαινόμενα όπως είναι οι σεισμοί και τα τσουνάμι. Επεσήμανε ότι «…Δεν είμαστε ιδιοκτήτες. Σε αυτή τη Γη είμαστε περαστικοί. Γι’αυτό έχουμε την ευθύνη να αφήσουμε στα παιδιά μας μια κατάσταση που να μπορούν να τη διαχειριστούν. Γι’αυτό πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί απέναντι στα προγράμματα, στη διαχείριση και στην προστασία της παγκόσμιας πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς».
Ακολούθησε η ομιλία του Ακαδημαϊκού Καθηγητή κυρίου Χρήστου Ζερεφού, ο οποίος επεσήμανε τον κίνδυνο που διατρέχουν τα μνημεία που βρίσκονται σε παράκτιες περιοχές, από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, υπογραμμίζοντας ότι αυτό δεν είναι ένα φυσικό φαινόμενο αλλά μια από τις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και κατέληξε: «Η επίδραση του ανθρώπου στην πολιτιστική κληρονομιά μπορεί να είναι χειρότερη από αυτές που επιφέρουν οι φυσικές καταστροφές, καθώς τα ακραία καιρικά φαινόμενα-πλημμύρες, ξηρασία- αυξάνονται και εντείνονται λόγω της κλιματικής αλλαγής. Για να προστατέψουμε το περιβάλλον και την πολιτιστική μας κληρονομιά, είναι αναγκαίο να βελτιώσουμε την παιδεία».
Εν συνεχεία έλαβε τον λόγο ο κύριος Λουκάς Ζάχος Διευθυντής του Δημοτικού Σχολείου του Κολλεγίου Αθηνών, ο οποίος μεταξύ άλλων είπε: «…Ο δάσκαλος πρώτα από όλα οφείλει να δώσει στα μικρά παιδιά τη γνώση, την ενημέρωση, τη μόρφωση. Αυτονόητη δουλειά του είναι να τους γνωρίσει το σπίτι μας, δηλαδή τον κόσμο μας. Να τους δώσει τα εργαλεία να τον διαβάσουν, να τον καταλάβουν, να τον μετρήσουν. Στη συνέχεια να τους διδάξει την ιστορία μας, την ελληνική και την παγκόσμια πνευματική κληρονομιά μας. Να τους γνωρίσει τα μνημεία μας και να τα κάνει να τα αγαπήσουν όπως αγαπούν ένα πολύτιμο δώρο του παππού και της γιαγιάς. Να τους κάνει ανθρώπους, ανθρώπους ενάρετους με ιδανικά και αξίες. Με αυτή την παιδεία θα τους έχει δώσει τα κατάλληλα εργαλεία για να χειρίζονται πάντα το αγαθό της γνώσης για το καλό και την προστασία της ανθρωπότητας. Πέρα από τη διδακτέα ύλη που ικανοποιητικά προσφέρει το υλικό για όλα τα παραπάνω και μαζί με το δικό του μεράκι και την ανθρωπιά μπορεί και οφείλει ο εκπαιδευτικός συγχρόνως να μεταχειριστεί κάθε πρακτικό μέσο και ευκαιρία για να δουν πως η αλλαγή μπορεί να γίνει. Τέτοιες δράσεις είναι τα ποικίλα προγράμματα Περιβαλλοντικής Αγωγής…»
Τέλος, στο βήμα ανέβηκε η αρχαιολόγος κυρία Έλενα Κόρκα, διδάκτωρ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοπωλείων και Ιδιωτικών Αρχαιολογικών Συλλογών του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, και συγγραφέας του βιβλίου «Η χώρα των δυο ήλιων» που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο της εκδήλωσης. «…Η συνειδητοποίηση ότι μια από τις αποτελεσματικότερες μεθόδους για την πρόληψη και έγκαιρη αντιμετώπιση των κινδύνων που προέρχονται από τις φυσικές καταστροφές, είπε η κυρία Κόρκα, είναι η ενημέρωση, η ευαισθητοποίηση και η εκπαίδευση της νεότερης γενιάς, αποτέλεσε το έναυσμα για τη δημιουργία της Χώρας των Δύο Ήλιων. Η Χώρα των Δύο Ήλιων είναι ένα παραμύθι που επιχειρεί, με εύληπτο τρόπο, να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει τους μαθητές του δημοτικού και των πρώτων τάξεων του γυμνασίου σχετικά με τις επιπτώσεις των φαινομένων φυσικών καταστροφών και της κλιματικής αλλαγής στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον και να προβάλλει την ανάγκη κοινής δράσης για την έγκαιρη και σωστή αντιμετώπισή τους…»
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ιδέα του βιβλίου αυτού γεννήθηκε μετά τις πυρκαγιές του 2007 στην Ηλεία, οι οποίες απείλησαν έναν τόσο σημαντικό για την πολιτιστική μας κληρονομιά χώρο όπως είναι η Αρχαία Ολυμπία, γι’ αυτό ύστερα από πρωτοβουλία της κυρίας Βαρδινογιάννη, η Motor Oil στήριξε ως χορηγός την πρώτη έκδοση του βιβλίου με ευαισθησία στα θέματα πολιτισμού, παιδείας και περιβάλλοντος.
Στην εκδήλωση παρευρέθη και απηύθυνε χαιρετισμό ο κύριος Γιώργος Αναστασόπουλος, ως μέλος και πρώην Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ελληνοαμερικανικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Κολλέγιο Αθηνών-Κολλέγιο Ψυχικού), ο οποίος εξήρε την πρωτοβουλία της κυρίας Βαρδινογιάννη «να μας φέρει σε επαφή με την πολιτιστική κληρονομιά, την κλιματική αλλαγή και την παιδεία» ενώ η Αναπληρωτής Υπουργός Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, κυρία Φώφη Γεννηματά, έστειλε γραπτό χαιρετισμό. Την εκδήλωση συντόνισε η δημοσιογράφος κυρία Ντέμη Χατζή.
Στην εκδήλωση παρευρέθησαν μεταξύ άλλων οι βουλευτές Νικόλαος Καντερές, Όλγα Κεφαλογιάννη και Μιχάλης Κατρίνης, η πρόεδρος της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής της UNESCO κα Καίτη Τζιτζικώστα, ο διευθυντής του Γραφείου της Αναπληρωτού Υπουργού Παιδείας κος Φώτης Αποστολόπουλος και η σύζυγός του, η κα Αλεξία Βαρδινογιάννη-Αντσακλή, η κα Ζέτα Αντσακλή, η κα Έφη Ζερεφού, η κα Ήρα Βαλσαμάκη-Ράλλη, ο Πρόεδρος της Παγκρητίου Ενώσεως κος Γιώργος Μαριδάκης με τη σύζυγό του, η πρωταθλήτρια των Special Olympics Όλγα Δασουρά, μέλη του Συλλόγου Φίλων Παιδιών με καρκίνο ΕΛΠΙΔΑ – ανάμεσά τους οι κυρίες: Ελένη Σαμαρά-Κωνσταντακάτου, Κέττυ Φιλιππίδου, Βέτα Τσουκαλά, Καίτη Μεταξωτού, Άννα Παπαγιάννη, Μελίνα Δασκαλάκη, Χριστίνα Τσατσάκη, Ντίνα Πριτσιβέλη, Άσπα Γυφτοπούλου, Τζωρτζίνα Έλληνα, Δήμητρα Φιλίππου, Μπέκυ Στραβελάκη, Έπη Νικολακοπούλου, Ιωάννα Γκελεστάθη, Ειρήνη Νταϊφά, Νούλη Μανώλη, Λόλα Νταϊφά.