Την ευρωπαϊκή και παγκόσμια διάσταση του προσφυγικού προβλήματος, την υποχρέωση ολόκληρης της Ευρώπης να συμπαρασταθεί στους πρόσφυγες καθώς και το γεγονός ότι η κατάσταση αυτή δεν είναι προσωρινή κι επομένως πρέπει όλοι να μάθουμε να ζούμε με αυτήν, υπογράμμισαν οι ομιλητές σε Συνέντευξη Τύπου που διοργάνωσε το «Ίδρυμα Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη» στις 29 Μαρτίου 2016.

Εκτός από την Πρέσβυ Καλής Θελήσεως της UNESCO, κυρία Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη, που μίλησε για την διεύρυνση του Πρόγραμματος “We Care” , στη Συνέντευξη Τύπου μίλησαν ο Πρόεδρος της «Ευρωπαϊκής Συμμαχίας Πόλεων κατά του Ρατσισμού» και Αντιδήμαρχος της Μπολόνια, κύριος Benedetto Zacchiroli, ο κύριος Κωνσταντίνος Ταραράς, εμπειρογνώμονας του τομέα Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών της UNESCO και ο κύριος Μανώλης Παπασάββας, Διοικητής του Νοσοκομείου Παίδων «Η Αγία Σοφία» ενώ σύντομο χαιρετισμό απηύθυνε ο καθηγητής χειρουργικής και Πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ, κύριος Θανάσης Γιαννόπουλος.

Στην ομιλία της η κυρία Βαρδινογιάννη είπε μεταξύ άλλων: «Βρίσκομαι στην ευχάριστη θέση να σας ενημερώσω πως το Ίδρυμά μας ενώνει τις δυνάμεις του με την UNESCO και με την Ευρωπαϊκή Συμμαχία για να ξεκινήσει μια πρωτοβουλία, στην Ευρώπη ως ένα πρώτο στάδιο, με βάση το πρόγραμμα “We Care”, που θα παράσχει υποστήριξη στις αρχές των πόλεων. Και αυτό θα γίνει μέσα από την προσπάθεια εξάλειψης των στερεοτύπων και των προκαταλήψεων. Επίσης θα γίνει μέσα από την ενίσχυση των γνώσεων των Δημοτικών υπαλλήλων για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την προσφορά υπηρεσιών χωρίς αποκλεισμούς για τους πρόσφυγες όπως απορρέουν από διεθνή και εθνικά νομικά πλαίσια. Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί στους πρόσφυγες που είναι πιο ευάλωτοι, δηλαδή στις μητέρες με τα παιδιά, τα κορίτσια και τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Τέλος, η πρωτοβουλία στοχεύει στην προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των αρχών της πόλης και τους βασικούς εμπλεκόμενους φορείς, προσφέροντας τα εργαλεία που θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα κοινό σημείο αναφοράς για τις αντίστοιχες ενέργειές τους. Η συνεργασία αυτή θα επισημοποιηθεί την Δευτέρα 9 Μαΐου στο Παρίσι, σε ειδική εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στην έδρα της UNESCO, με την παρουσία της Γενικής Διευθύντριας κυρίας Irina Bokova,η οποία από την πρώτη στιγμή αγκάλιασε την πρωτοβουλία αυτή. Για τον λόγο αυτόν την ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου. Θα ακολουθήσει μια σύσκεψη εμπειρογνωμόνων τον Νοέμβριο του 2016 στην Αθήνα. Η συνάντηση αυτή θα φέρει σε επαφή εμπειρογνώμονες από σχετικούς τομείς, όπως το προσφυγικό δίκαιο, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ανάπτυξη και η δράση σε δημοτικό επίπεδο, και θα συμμετέχουν εκπρόσωποι δημοτικών αρχών που θα παρουσιάσουν τα προβλήματά τους, γεγονός που θα επιτρέψει την εμβάθυνση του προβληματισμού και την ανάλυση των βασικών ερωτημάτων. Τα πορίσματα του προγράμματος θα ανακοινωθούν αμέσως μετά και θα διανεμηθεί στις πόλεις μέλη της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας ένας ηλεκτρονικός οδηγός αρχών και εργαλείων για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του προσφυγικού προβλήματος σε τοπικό επίπεδο».

Εκπροσωπώντας την UNESCO, τον λόγο έλαβε ο κύριος Κωνσταντίνος Ταραράς :«Θα ήθελα, είπε αρχίζοντας την ομιλία του, να εκφράσω τη μεγάλη μου τιμή που βρίσκομαι εδώ ως εκπρόσωπος του Οργανισμού μου, στην έναρξη της πάρα πολύ σημαντικής πρωτοβουλίας η οποία απαντά σε ένα φλέγον πρόβλημα. Ένα Ευρωπαϊκό, ένα παγκόσμιο πρόβλημα. Θα ήθελα να ευχαριστήσω την κυρία Μαριάννα Βαρδινογιάννη και το Ίδρυμά της για το γεγονός ότι ξεκίνησε αυτή την πρωτοβουλία που έχει ως στόχο τη βελτίωση της ζωής των προσφύγων και των μεταναστών και η οποία επεκτείνεται σε όλη την Ευρώπη μέσω της Συμμαχίας των Πόλεων αλλά και γενικότερα να εκφράσω τις ευχαριστίες του Οργανισμού στην κυρία Βαρδινογιάννη για το συνολικό ρόλο που έχει παίξει στην προώθηση των αξιών και των στόχων της UNESCO από το 1999 που έχει αναγορευτεί Πρέσβυς Καλής Θελήσεως της UNESCO. Όντας ο ίδιος Έλληνας γνωρίζω πόσο η δράση της έχει ταυτιστεί με την UNESCO και είναι σημαντικό για εμάς όλα όσα προσφέρει και μάλιστα σε πάρα πολλούς τομείς… Θέλουμε να συνεισφέρουμε μέσα από αυτή την πρωτοβουλία στη σημαντική βελτίωση των συνθηκών ζωής των προσφύγων και μεταναστών, καταπολεμώντας τα ζητήματα ρατσισμού… Και φυσικά το πλαίσιο στο οποίο προωθούμε αυτή την πρωτοβουλία είναι οι πόλεις και οι δημοτικές αρχές». Και συνεχίζοντας ο κύριος Ταραράς υπογράμμισε τον επείγοντα χαρακτήρα του προσφυγικού στην Ευρώπη αλλά και την ανάγκη μελέτης των δράσεων που αναλαμβάνονται σε κάθε πόλη και χώρα ξεχωριστά, ώστε να καταγραφούν οι “σωστές πρακτικές αλλά και τα λάθη που πιθανόν θα γίνουν” προκειμένου να μπορέσουμε ως κοινωνία να ακολουθήσουμε συγκεκριμένους δρόμους για την αντιμετώπιση του προσφυγικού στην Ευρώπη. Όπως εξήγησε ο κ. Ταραράς, σημαντικό στοιχείο στην αντιμετώπιση του προσφυγικού είναι η καταπολέμηση του ρατσισμού.

Ακολούθησε η ομιλία του κυρίου Benedetto Zacchiroli ο οποίος επεσήμανε ότι οι πρόσφυγες εξακολουθούν να βλέπουν την Ευρώπη σαν όνειρο και εμείς πρέπει να προσπαθήσουμε να μην τη ζήσουν ως εφιάλτη. «Για αυτούς, είπε χαρακτηριστικά, είναι μια διέξοδος, ένας τόπος δημιουργίας. Εμείς οι πολίτες είμαστε αυτοί που θα πρέπει έμπρακτα να συμπαρασταθούμε στους πρόσφυγες παρότι τα διλήμματα είναι μεγάλα. Στόχος είναι να γίνουν μέρος της κοινωνίας, να μορφωθούν, να αφομοιωθούν, και όχι να αποτελέσουν διάφορα γκέτο γύρω από κάθε πόλη… Αν καθίσουμε και σκεφτούμε για ένα λεπτό θα δούμε οτι οι πρόσφυγες που έρχονται από τη Συρία, το Αφγανιστάν ή το Βόρειο κομμάτι της Αφρικής στην Ευρώπη μας δείχνουν κάτι πολύ σημαντικό: Οι νέοι εδώ στην Ελλάδα, την Ιταλία, την Ισπανία ονειρεύονται να φύγουν από τις χώρες τους λόγω της οικονομικής κρίσης γιατί δεν υπάρχουν δουλειές γιατί υπάρχουν προβλήματα. Ο δρόμος των προσφύγων που φτάνουν στις χώρες μας τι μας δείχνει λοιπόν; Μας δείχνει ότι η Ευρώπη παραμένει για εκείνους ένα όνειρο. Γι’ αυτούς η Ευρώπη είναι ένα όνειρο, μια πιθανότητα, μια ευκαιρία. Αυτό μας διδάσκουν. Η χώρα μας παραμένει για εκείνους ένα όνειρο. Η δική μας ευθύνη σε όλα τα επίπεδα, εθνικό, τοπικών αρχών, παγκόσμιο, σε επίπεδο νοσοκομείων και ιδρυμάτων, είναι να πιστέψουμε σε αυτό. Να έχουμε ένα όνειρο. Να προσπαθήσουμε να τους βοηθήσουμε να μη γίνει το όνειρο εφιάλτης. Νομίζω ότι αυτό που κάνει η κα Βαρδινογιάννη και οι συνεργάτες της είναι να στηρίξουν αυτό το όνειρο και να μην το αφήσουν να γίνει εφιάλτης. Μπορούμε να φιλοξενήσουμε έναν αριθμό προσφύγων και πρέπει να αποφασίσουμε τον αριθμό. Αποφασίζεται βάσει του σκεπτικού ότι ο αριθμός αυτός δεν θα αλλάζει τη ζωή των πόλεων. Δε συμφωνώ. Οι ζωές μας έχουν ήδη αλλάξει. Δεν μπορούμε να είμαστε αποκομμένοι από την οικονομική κρίση, τους πρόσφυγες, την τρομοκρατία… Όλα συνδέονται. Δεν μπορούμε να δημιουργούμε γκέτο έξω από τις πόλεις. Οι πρόσφυγες δεν είναι ένα έκτακτο περιστατικό, είναι πλέον ο κόσμος μας. Είναι μια τεράστια πρόκληση. Οι αρχές της φιλοσοφίας, της δημοκρατίας αυτό επιτάσσουν και οι Έλληνες μπορούν να καταλάβουν αυτό που λέω. Γιατί χωρίς την Ελλάδα δεν μπορεί να υπάρχει Ευρώπη, δεν μπορεί να υπάρχει η γλώσσα μου, η σκέψη μου. Αν ακολουθούμε τους φόβους μας θα δημιουργήσουμε εφιάλτες. Το όνειρό μας πρέπει να ακολουθήσουμε. Η Συμμαχία είναι σημαντική για να δείξουμε στις κυβερνήσεις ότι υπάρχουμε κι εμείς να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση που δεν είναι έκτακτη. Η Ουγγρική κυβέρνηση αποφάσισε να χτίσει φράχτη να μην επιτρέπει τη διέλευση προσφύγων. Ο δήμαρχος ενός μικρού χωριού όμως ύψωσε τη φωνή του και είπε «όχι». Εμείς πρέπει να τους καλοδεχτούμε. Μου ανέθεσε η UNESCO να πάω σ’ αυτό το χωριό. Πήγα και ανακάλυψα ότι ο δήμαρχος είναι Ρομά. Είναι μειονότητα και μόνο κάποιος που ανήκει σε μειονότητα μπορεί να καταλάβει τι υποφέρουν οι πρόσφυγες… Είναι σημαντικό να είμαστε στην Ευρώπη και οι πόλεις να υποστηρίζουν η μια την άλλη. Ευχαριστώ εσάς και την UNESCO γιατί μπορούμε να εργαστούμε μαζί και αποτελεσματικά πάνω σε αυτό το ζήτημα…».

Aξίζει να σημειωθεί ότι η UNESCO αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με ηγετικό διεθνή ρόλο στην καταπολέμηση όλων των μορφών διακρίσεων, όπως τόνισε η κυρία Βαρδινογιάννη ευχαριστώντας ταυτόχρονα τη Γενική Διευθύντρια, κυρία Irina Bokova για τη συνεργασία της. Επίσης η UNESCO θεωρώντας καθοριστικό τον ρόλο των πόλεων στην προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θέσπισε τη “Διεθνή Συμμαχία των Πόλεων κατά του Ρατσισμού και των Διακρίσεων” το 2004. Η Διεθνής αυτή συμμαχία περιλαμβάνει περισσότερες από 500 πόλεις σε όλο τον κόσμο, και το σχέδιο δράσης της αποτελείται από δέκα δεσμεύσεις που καλύπτουν διάφορους τομείς αρμοδιότητας των αρχών της πόλης, όπως η εκπαίδευση, η στέγαση, η απασχόληση και πολιτιστικές δραστηριότητες. Παράλληλα, λειτουργεί και η “Ευρωπαϊκή Συμμαχία των Πόλεων κατά του Ρατσισμού” με 126 πόλεις-μέλη που έχουν αναπτύξει ένα ενισχυμένο δίκτυο για την ανταλλαγή ορθών πρακτικών σε επίπεδο πόλης, συμπεριλαμβανομένων των πρωτοβουλιών για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες.

Όσον αφορά το Πρόγραμμα “We Care” στην Ελλάδα, ο Διοικητής του Νοσοκομείου Παίδων «Η Αγία Σοφία», κύριος Μανώλης Παπασάββας, έκανε έναν σύντομο απολογισμό της πρώτης φάσης εφαρμογής του Προγράμματος “We care” που πραγματοποιήθηκε και με τη συνεργασία της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος, του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, και του Φιλανθρωπικού Οργανισμού της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών “Αποστολή”: «Δεκάδες παιδιά προσφύγων ηλικίας 1-16 ετών εξετάστηκαν και πήραν προσωρινό ατομικό βιβλιάριο υγείας με το ιατρικό ιστορικό τους, πολλά μικρά παιδιά εμβολιάστηκαν και σε όποια από αυτά παρουσίαζαν πρόβλημα υγείας παρασχέθηκε η ενδεδειγμένη θεραπευτική αγωγή. Επίσης διατέθηκαν 2000 χιλιάδες εμβόλια Ηπατίτιδας Α΄στο Υπουργείο Υγείας και προσφέρθηκαν είδη προσωπικής υγιεινής, ρουχισμός και τρόφιμα στους πρόσφυγες. Τέλος μέχρι στιγμής εισήχθησαν στο Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία» 90 προσφυγόπουλα που χρειάστηκαν άμεση ιατρική παρακολούθηση και θεραπεία».

Τέλος, όπως ανέφερε η κυρία Βαρδινογιάννη με την κατάσταση στην Ευρώπη και ειδικότερα στη χώρα μας συνεχώς να αλλάζει, το Πρόγραμμα “We Care” εξελίσσεται καθώς ερχόμαστε να αντιμετωπίσουμε, όχι παιδιά στο πέρασμά τους από την Ελλάδα, αλλά παιδιά που οι συνθήκες τα υποχρεώνουν να μείνουν για ένα διάστημα εδώ. Στο πλαίσιο αυτό το Ίδρυμα «Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη» σε συνεργασία με τον Σύλλογο Φίλων Παιδιών με καρκίνο «ΕΛΠΙΔΑ», προτίθεται να αναλάβει τη λειτουργία ενός Κέντρου Φιλοξενίας για μητέρες με τα παιδιά τους καθώς επίσης και για ασυνόδευτα παιδιά. Το Κέντρο θα βρίσκεται στο νομό Αττικής, σε χώρο και εγκαταστάσεις που θα υποδείξει το Υπουργείο Εσωτερικών με μέγιστη χωρητικότητα τα 250 άτομα. Στο Κέντρο αυτό θα προσφέρεται σίτιση με την καθοδήγηση έμπειρων διαιτολόγων σύμφωνα με τις διατροφικές ανάγκες των παιδιών. Θα υπάρχει μέριμνα για την πλήρη κάλυψη αναγκών σε είδη ένδυσης και παιχνιδιών. Την ιατρική φροντίδα των παιδιών (ιατρικές εξετάσεις, προληπτικά check up, εμβολισμούς) θα αναλάβουν εθελοντές ιατροί και νοσηλευτές του Νοσοκομείου Παίδων ‘’Η Αγία Σοφία’’ και θα παρέχεται ψυχολογική υποστήριξη στις μητέρες και στα παιδιά από ψυχιάτρους και κοινωνικούς λειτουργούς με τη συνεργασία της Πανεπιστημιακής Ψυχιατρικής Κλινικής του Νοσοκομείου Παίδων ‘’Η Αγία Σοφία’’. Θα λειτουργεί σχολείο όλων των βαθμίδων για τις μαθησιακές ανάγκες των παιδιών με δασκάλους, καθηγητές και μεταφραστές. Θα διοργανώνονται ψυχαγωγικές εκδηλώσεις εντός του Κέντρου Φιλοξενίας όπως θεατρικές και μουσικές παραστάσεις, αθλητικές δραστηριότητες, επισκέψεις σε μουσεία και εκπαιδευτικές εκδρομές. Στόχος είναι το Κέντρο Φιλοξενίας να αποτελέσει πρότυπο σημείο αναφοράς σε ό,τι αφορά τη λειτουργία του και θα παρουσιαστεί στην UNESCO με σκοπό την ένταξή του σε αντίστοιχα προγράμματα του Οργανισμού.