Η έναρξη των εργασιών της Διεθνούς Συνάντησης με θέμα “ADDRESSING THE HUMANITARIAN CHALLENGES OF A EURO-MEDITERRANEAN PARTNERSHIP” (Οι ανθρωπιστικές προκλήσεις και η Ευρώ-Μεσογειακή Συνεργασία), που διοργανώνει το «Διεθνές Κέντρο Nizami Ganjavi»(NGIC) σε συνεργασία με το «Ίδρυμα Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη», πραγματοποιήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2017 στο Αμφιθέατρο του Μουσείου Ακρόπολης.
Η Πρέσβυς Καλής Θελήσεως της UNESCO, κυρία Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη, καλωσόρισε θερμά τους ομιλητές που ήρθαν από διάφορα μέρη του κόσμου για να καταθέσουν τις εμπειρίες, τις απόψεις και τα οράματά τους στη Διεθνή Συνάντηση, και μεταξύ άλλων επεσήμανε: «Είναι μεγάλη μας τιμή που το Ίδρυμά μας φιλοξενεί στην Αθήνα τη 13η Διεθνή Συνάντηση του «Nizami Ganjavi International Center», ενός οργανισμού που διακρίνεται για τις πρωτοβουλίες και τη δράση του διεθνή συνεργασία και διάλογο πάνω στα πιο σημαντικά ζητήματα της εποχής μας… Σήμερα η ανθρωπιστική κρίση είναι πρόκληση για τον πολιτισμό και την πρόοδο της ανθρωπότητας και μας θέτει προ των ευθυνών και των υποχρεώσεών μας… Περισσότερο από ποτέ, είναι αναγκαία μια έκκληση αφύπνισης για την αντιμετώπιση της κρίσιμης κατάστασης στην Μεσόγειο και αυτός είναι ο σκοπός της Συνάντησής μας στην Αθήνα. Μιας συνάντησης της οποίας τα θεμέλια είναι οι πανανθρώπινες αξίες της ειρήνης, της αλληλεγγύης και της κατανόησης που μοιραζόμαστε και που για την Ελλάδα, την πατρίδα της δημοκρατίας, ήταν πάντοτε τα ιδανικά που συνέθεταν και συνθέτουν την ταυτότητά της. Κατά τη διάρκεια των συζητήσεων, σήμερα και αύριο, θα αναδυθούν όλα αυτά τα θέματα μέσα από την ανταλλαγή απόψεων με γνώμονα την ανάγκη των κοινωνιών μας να είναι αποτελεσματικές στη διαχείριση των κρίσεων».
Η κυρία Βαρδινογιάννη κλείνοντας την ομιλία της και αφού ευχαρίστησε όλους όσοι συμμετέχουν στη Διεθνή Συνάντηση ζήτησε από τους παρευρισκόμενους να τηρήσουν ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των συνανθρώπων μας που χάθηκαν πριν λίγες μέρες στη Μάνδρα Αττικής, στέλνοντάς έτσι το μήνυμα της ανάγκης για διεθνή συστράτευση και επαγρύπνηση απέναντι στην κλιματική αλλαγή και την προστασία του περιβάλλοντος στη Μεσόγειο και σ΄ ολόκληρο τον κόσμο.
Ακολούθησε η ομιλία της Προέδρου της Λετονίας (1999-2007) και Πρόεδρου του NGIC, κυρίας Vaira Vike–Freiberga, που μίλησε για τον σκοπό της Συνάντησης υπογραμμίζοντας μεταξύ άλλων: «Ο πόλεμος και η ειρήνη διαδέχονται ο ένας τον άλλον στις ακτές της Μεσογείου… Η Ευρώπη υπήρξε προπύργιο της ειρήνης και της ασφάλειας από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και ένας φάρος ελπίδας που σήμερα δεν μπορεί να βασιστεί μόνο στις κυβερνήσεις της… Υπήρξε μια σύντομη περίοδος κατά την οποία έχουμε επιτύχει πολλά. Όμως σήμερα πρέπει να πετύχουμε ακόμα περισσότερα… Οι πολίτες της Ελλάδας επωμίστηκαν ένα μεγάλο βάρος ευθύνης, υποστηρίζοντας όσους έφτασαν στις ακτές τους και της αξίζει ένας μεγάλος έπαινος… Όμως πρέπει όλοι μαζί απ’ εδώ και πέρα να αφιερώσουμε την ενέργεια, τις σκέψεις και τις προσπάθειές μας για να ξεπεράσουμε τις προκλήσεις του κόσμου μας. Δεν υπάρχει πρόβλημα στο οποίο η ανθρώπινη εφευρετικότητα δεν μπορεί να βρει λύση!».
Εν συνεχεία απηύθυναν χαιρετισμό στην εκδήλωση η σύζυγος του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, κυρία Σίσσυ Παυλοπούλου, η σύζυγος του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, κυρία Άντρη Αναστασιάδη, ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις κύριος Γιώργος Κατρούγκαλος, ο Επικεφαλής του Δημόσιου και Πολιτικού Τομέα της Προεδρίας του Αζερμπαϊτζάν, κύριος Ali Hasanov και ο Πρόεδρος του Μουσείου Ακρόπολης, κύριος Δημήτρης Παντερμαλής.
«Σήμερα δοκιμάζεται σκληρά η ειρήνη και η ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Κανένας δεν μπορεί να μείνει αδιάφορος μπροστά σ’ αυτή την πραγματικότητα. Και αυτό που κάνετε σήμερα εσείς εδώ με τόση επιμονή και σταθερότητα είναι πολύ σημαντικό. Συντάσσομαι κι εγώ στο πλευρό σας!» (Σίσσυ Παυλοπούλου).
«Καλούμαστε να εστιάσουμε τις προσπάθειές μας ώστε να φέρουμε ευημερία σε όλες τις χώρες της Μεσογείου και να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για ανάπτυξη. Πρέπει να εργαστούμε για την εξάλειψη των ανισοτήτων, της περιθωριοποίησης και της αδικίας. Μόνο με τη συνεργασία όλων μας μπορούμε να δώσουμε ελπίδα και όραμα στους νέους της περιοχής μας. Συγχαίρω τους διοργανωτές αυτής της συνάντησης και είμαι σίγουρη ότι θα αναπτυχθεί ένας γόνιμος διάλογος» (Αντρη Αναστασιάδη).
«Η κυβέρνηση συγχαίρει αυτή τη διοργάνωση που προωθεί τον Διάλογο… Προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε τις βαθύτερες αιτίες της πολιτικής και οικονομικής κρίσης και να εργαστούμε για ένα πολύ πιο δίκαιο διεθνές σύστημα. Χρειαζόμαστε μια καλύτερη ισορροπία των κοινωνικών και οικονομικών διαστάσεων της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η Ευρώπη πρέπει να θεσπίσει πολιτικές συνεργασίας, όχι αντιπαράθεση… Παράλληλα πρέπει να βοηθήσουμε τις χώρες της Ασίας και της Αφρικής να κρατήσουν εκεί τους πολίτες τους…» (Γιώργος Κατρούγκαλος).
«Το δίδαγμα που θα μπορούσαν να δώσουν τα θαυμάσια έργα που εκτίθενται εδώ είναι ότι πρέπει να βοηθήσουμε τον άνθρωπο, τους λαούς να επιζήσουν, γιατί αυτό είναι αναγκαίο ώστε να μπορέσουν αύριο να ξαναρχίσουν τη ζωή τους. Το Συνέδριο αυτό, πιστεύω, ότι θα συμβάλλει ουσιαστικά σ αυτή τη προσπάθεια» (Δημήτρης Παντερμαλής).
Η τελετή έναρξης της Διεθνούς Συνάντησης ολοκληρώθηκε με την ομιλία του Προέδρου της Βοσνίας –Ερζεγοβίνης κυρίου Mladen Ivanic που υπογράμμισε: «Στη χώρα μου, μπορούμε να πάρουμε αποφάσεις μόνο αν συμφωνούμε… Μια εταιρική σχέση απαιτεί τουλάχιστον δύο παίκτες με κοινή άποψη και με ίση δύναμη. Δεν πιστεύω ότι το έχουμε στην περιοχή μας… Η προϋπόθεση για την επίλυση των προβλημάτων είναι η ειλικρίνεια. Για τις επόμενες δύο ημέρες, ας είμαστε ειλικρινείς, ώστε να μπορέσουμε να καταγράψουμε την πορεία προς τα εμπρός».
Την τελετή έναρξη της Συνάντησης συντόνισε η πρώην Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και μέλος του Δ.Σ. του «Ιδρύματος Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη» κυρία Ρόδη Κράτσα, που συνοψίζοντας τις απόψεις που κατέθεσαν οι ομιλητές είπε ότι πρέπει να αναβιώσουμε τη συνεργασία Βορρά-Νότου, και ότι αυτή η ανάγκη θα γίνει ακόμα πιο σαφής κατά τη διάρκεια των εργασιών της Συνάντησης.
Οι εργασίες της Συνάντησης συνεχίστηκαν με το πρώτο πάνελ ομιλητών οι οποίοι έθεσαν επί τάπητος το θέμα: «Προσφυγικό και Μεταναστευτικό ζήτημα, η υπ’ αριθμόν 1 ανθρωπιστική πρόκληση».
Ομιλητές ήταν ο Πρωθυπουργός της Ουγγαρίας (2010-2012) Peter Medgyessy, ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας (1991-1994) Hikmet Cetin, η Αναπληρωτής Γενική Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών (2007-2015), Noeleen Heyzer, ο Δήμαρχος Πειραιά Γιάννης Μόραλης και ο Πρόεδρος της «Ευρωπαϊκής Συμμαχίας κατά του Ρατσισμού» Βenedetto Zacchiroli, ενώ τη συζήτηση συντόνισε η Πρωθυπουργός της Σλοβακίας (2010-2012) Iveta Radicova.
Κατά τις ομιλίες τους αναφέρθηκαν στο γεγονός ότι έχουν πλέον δημιουργηθεί νέα μοντέλα κοινωνικών συγκρούσεων λόγω της οικονομικής κρίσης, του προσφυγικού και μεταναστευτικού ζητήματος και της τρομοκρατίας. Προβλήματα που με τη σειρά τους προκαλούν πολιτική αστάθεια, απρόβλεπτες συμπεριφορές, έλλειψη εμπιστοσύνης των πολιτών, κ.ά, τα οποία με τη σειρά τους αποτελούν απειλή για το κράτος δικαίου και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
«Ζούμε στην εποχή όπου ο κόσμος βρίσκεται εν κινήσει, ζούμε στην εποχή της ανθρώπινης κινητικότητας και το μέλλον αυτού του κόσμου δεν μοιάζει λαμπρό» ήταν μια φράση που επανέλαβαν οι περισσότεροι ομιλητές, και συμφώνησαν ότι «μόνο οι κοινές λύσεις και απαντήσεις που θα προκύψουν μέσα από τον ειλικρινή διάλογο και τη συνεργασία θα μας επιτρέψουν να αντιμετωπίσουμε τις ανθρωπιστικές προκλήσεις. Χωρίς την αλήθεια δεν μπορούμε να βρούμε λύσεις. Αλλά ούτε και μόνοι μας. Οι λύσεις πρέπει να είναι παγκόσμιες».
Επισημάνθηκε ότι η προσέγγιση του προσφυγικού ζητήματος πρέπει να γίνει σε παγκόσμιο επίπεδο και ότι χρειάζεται να αλλάξουν τα κοινωνικά στερεότυπα που δυσχεραίνουν την ένταξη των προσφύγων και των μεταναστών και να αντικατασταθεί η παράνομη μετανάστευση με νόμιμη, μέσα από διακρατικές και νομικές συμφωνίες.
Η κρίση, είπαν, που έχει προκληθεί λόγω του μεταναστευτικού ζητήματος οφείλεται πρωτίστως στο ότι οι χώρες της Ευρώπης δεν ήταν έτοιμες να το διαχειριστούν, αλλά και στο γεγονός ότι σήμερα αντιμετωπίζουμε και μια μεγάλη κρίση αξιών. Πρέπει να αντιληφθούμε ότι δεν αλλάζουν μόνο τα φαινόμενα αλλά και εμείς! Χτίζουμε τείχη αντί για γέφυρες. Άλλωστε έχει διαπιστωθεί ότι όπου ζουν μαζί μας οι πρόσφυγες, όπου έχουν ενταχθεί ομαλά στον κοινωνικό ιστό και σέβονται τις αξίες και τις παραδόσεις των τοπικών κοινωνιών, δεν δημιουργούνται προβλήματα. Η εποχή μας είναι μια εποχή ανατροπών και ραγδαίων αλλαγών αλλά οι θεσμοί δεν μπορούν να αντιδράσουν με την ίδια ταχύτητα. Πρέπει οι υψηλά ιστάμενοι να ακούσουν και εκείνους που βρίσκονται πιο χαμηλά στη Διοίκηση, όπως για παράδειγμα τους δημάρχους και τις τοπικές κοινωνίες, που πρώτες έρχονται σε επαφή με τους πρόσφυγες.
Για να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις του προσφυγικού και μεταναστευτικού ζητήματος πρέπει πρώτα να βρούμε και να αντιμετωπίσουμε τις αιτίες που το γεννούν και εν συνεχεία να αλλάξουμε τον τρόπο και τις νοοτροπίες μέσα από τις οποίες το προσεγγίζουμε.
Τέλος επεσήμαναν ότι η ανθρωπιστική βοήθεια δεν επαρκεί για να λύσει τα προβλήματα αλλά απαιτούνται αναπτυξιακές προσεγγίσεις για την επίλυσή τους και ότι η μετανάστευση δεν είναι παροδικό φαινόμενο, αλλά αντίθετα στο μέλλον θα αυξηθεί και για έναν ακόμα λόγο: τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
Τις εργασίες της πρώτης μέρας της Διεθνούς Συνάντησης “ADDRESSING THE HUMANITARIAN CHALLENGES OF A EURO-MEDITERRANEAN PARTNERSHIP” παρακολούθησαν εκπρόσωποι του πολιτικού, διπλωματικού και ακαδημαϊκού κόσμου, καθώς και εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών και των μέσων ενημέρωσης.
Οι εργασίες της δεύτερης ημέρας της Διεθνούς Συνάντησης με θέμα “ADDRESSING THE HUMANITARIAN CHALLENGES OF A EURO-MEDITERRANEAN PARTNERSHIP” (Οι ανθρωπιστικές προκλήσεις και η Ευρώ-Μεσογειακή Συνεργασία) πραγματοποιήθηκαν στισ 23 Νοεμβρίου 2017 στο Ζάππειο Μέγαρο.
Το πρώτο πάνελ ομιλητών επεξεργάστηκε το θέμα: «Δημιουργώντας ανθρωπιστικές κοινωνίες στον 21ο αιώνα, μέσα από την προώθηση του πολύ-πολιτισμικού διαλόγου και του πολιτισμού ειρήνης, μια πρόκληση για την Ευρώ-Μεσογειακή Συνεργασία».
Στη συζήτηση συμμετείχαν ο Πρόεδρος της Βουλγαρίας (1997-2002) Petar Stoyanov, ο Πρωθυπουργός της Βοσνίας- Ερζεγοβίνης (2001-2002) Zlatko Lagumdzija, ο Πρόεδρος της Ρουμανίας (1996-2000) Emil Constantinescu και ο Πρόεδρος της Κροατίας (2010-2015) Ivo Josipovic, ενώ τη συζήτηση συντόνισε ο Dr. Ismail Serageldin, ο Δεύτερος Πρόεδρος του NGIC και Αντιπρόεδρος της World Bank (1992-2000).
Ismail Serageldin: «Όταν μιλάμε για πολύ-πολιτισμικότητα, θα πρέπει να προσθέσουμε μια πρωταρχική κουλτούρα: την κουλτούρα της ειρήνης».
Petar Stoyanov:”Η σύγκρουση των πολιτισμών θα μπορούσε να αμβλυνθεί μόνο αν οι άνθρωποι της Δύσης και της Ανατολής αποφάσιζαν να ξεκινήσουν μια πορεία προς ένα μέλλον που θα βασίζεται στην κατανόηση».
«Ο διάλογος μεταξύ λαών και πολιτισμών πρέπει να αποτελέσει βασική προτεραιότητα διεθνώς και να γίνει το όχημα για μια νέα Ευρώπη».
Zlatko Lagumdzija: «Είναι ώρα να κοιτάξουμε το μέλλον, έχοντας κατά νου ότι το παρελθόν μας δεν είναι κάτι που μπορούμε να αλλάξουμε, αλλά κάτι από το οποίο μπορούμε να μάθουμε».
«Χωρίς την προώθηση πολλών διαφορετικών πολιτισμών και τον διάλογο μεταξύ τους, δεν έχουμε καμία πιθανότητα για το μέλλον. Και πρέπει να το κάνουμε όχι μόνο με την καρδιά μας, αλλά και με το μυαλό μας».
Emil Constantinescu: «Η κουλτούρα της ειρήνης βασίζεται σε ένα νέο είδος σχέσης μεταξύ των κρατών και μεταξύ των λαών. Η ειρήνη δεν μπορεί να επιβληθεί, αλλά πρέπει να αναδυθεί από το βάθος των συνειδήσεων των ανθρώπων».
«Τα μεγαλύτερα λάθη στην πολιτική ιστορία προκλήθηκαν από την έλλειψη κατανόησης μεταξύ των ανθρώπων – ή από ανθρώπους που δεν ήθελαν να καταλάβουν τα κίνητρα του άλλου. Ο πολύ-πολιτισμικός διάλογος διευρύνει το πεδίο για την επίτευξη ειρήνης».
Ivo Josipovic: «Ένα από τα κύρια καθήκοντα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα πρέπει να είναι η οικοδόμηση μιας κοινής ευρωπαϊκής ταυτότητας, βασισμένης στην ανοχή, την κατανόηση και την πολύ-πολιτισμικότητα. Μια ευρωπαϊκή ταυτότητα απαιτεί όχι μόνο νόμους, αλλά και αξίες».
«Οι καλές σχέσεις δεν είναι ποτέ μια τελειωμένη δουλειά. Η πολύ-πολιτισμικότητα είναι σαν ένας πολύ όμορφος, πολύ ευαίσθητος κήπος, που χρειάζεται συνεχή φροντίδα».
«Δεν υπάρχει μέλλον για την Ευρώπη ή τη Μεσόγειο, ή ακόμα και για την ανθρωπότητα, αν δεν κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να αναγνωρίσουμε όλους τους πολιτισμούς και όλους τους λαούς».
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: «Όσοι από εμάς πιστεύουμε στην πολύ-πολιτισμικότητα πρέπει να βρούμε νέους τρόπους για να μυήσουμε και να δεσμεύσουμε την την κοινωνία σ’ αυτήν. Διαφορετικά θα συζητάμε ξανά και ξανά μεταξύ μας και δεν θα φτάνουμε σε κανένα αποτέλεσμα».
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ-ΣΧΟΛΙΑ:
Hikmet Cetin: «Ξεχάσαμε την ιδεολογία, τις αγορές, την αριστερά και τη δεξιά. Όλα αυτά που συζητάμε εδώ είναι ο πολιτισμός, όμως ο λαϊκισμός είναι αυτός που επικρατεί σήμερα και δεν υπάρχει ηγεσία για να του αντισταθεί».
Noeleen Heyzer: «Ο πολιτισμός δεν είναι κάτι στατικό και δεδομένο, μεταβάλλεται συνεχώς, και έχει σχέση με τη δύναμη. Τη δύναμη να αποφασίζει κανείς τι είναι επιτρεπτό και αποδεκτό».
Το δεύτερο πάνελ ομιλητών έθεσε επί τάπητος το θέμα: «Το μέλλον της Ευρώ-Μεσογειακής Συνεργασίας και η σημασία της για την Ειρήνη και την Ανάπτυξη- Οι ευθύνες της Ευρώπης και των συνεργατών-κρατών – Ένα κάλεσμα για δράση».
Στη συζήτηση συμμετείχαν ο Πρόεδρος της Αλβανίας (2012-2017) Bujar Nishani, ο Πρωθυπουργός του Λιβάνου (2005-2008) ο Πρόεδρος της Βουλγαρίας (2012-2017) Rosen Plevneliev και ο Πρόεδρος της Σερβίας (2004-2012) Boris Tadic, ενώ τη συζήτηση συντόνισε η Kateryna Yushechenko, Σύζυγος του Προέδρου της Ουκρανίας (2005-2010).
Bujar Nishani: «Ζούμε σε ένα σταυροδρόμι μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Οι προκλήσεις της περιοχής μας δεν είναι μόνο της περιοχής μας, ούτε μόνο της Ευρώπης, αλλά αποτελούν απειλή για τις δημοκρατικές αξίες και την ανάπτυξη παγκοσμίως».
«Το μέλλον είναι στο χέρι των ανθρώπων. Εναπόκειται δηλαδή σε εμάς τους ίδιους να αποφασίσουμε αν το θέλουμε φωτεινό ή σκοτεινό».
Rosen Plevneliev: «Δεν υπάρχει καμιά αντίφαση ανάμεσα στη διατήρηση της ασφάλειας των συνόρων μας και της προσκόλλησής μας στα ανθρώπινα δικαιώματα».
«Όλα όσα συζητάμε σήμερα σ’ αυτή τη συνάντηση, θα πρέπει να τα συνεχίσουμε ώστε να φέρουν συγκεκριμένα αποτελέσματα».
Boris Tadic: «Ζούμε σε έναν απρόβλεπτο κόσμο. Πρέπει να αντιδράσουμε γρηγορότερα, να είμαστε πιο αφοσιωμένοι, πιο ενεργητικοί από πριν. Και σε αυτόν τον απρόβλεπτο κόσμο, η Ευρώπη γίνεται πιο εσωστρεφής».
Τέλος, τα συμπεράσματα της Συνάντησης παρουσίασαν η Πρόεδρος της Λετονίας (1999-2007) και Πρόεδρος του NGIC, Vaira Vike-Freiberga, ο Dr. Ismail Serageldin, ο Δεύτερος Πρόεδρος του NGIC και Αντιπρόεδρος της World Bank (1992-2000) και ο Υπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου (1991-2001) και Γενικός Γραμματέας του Αραβικού Συνδέσμου (2001-2011).
Vaira Vike-Freiberga: «Όταν ο διπλανός μας βρίσκεται σε απόγνωση, αντιδρούμε και κάνουμε κάτι γι’ αυτό με αξιοπρέπεια, συμπόνια και ακούραστες προσπάθειες, ενεργοποιώντας όλες τις ικανότητές μας. Αυτή είναι η ανθρωπιστική παρέμβαση».
«Αν οι διεθνείς οργανισμοί δεν ανταποκριθούν στην πρόκληση της διατήρησης του διεθνούς δικαίου, όσοι από εμάς πιστεύουμε σε έναν δίκαιο κόσμο πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε γι’ αυτόν και να λέμε στην αδικία:” όχι εσύ στο κατώφλι μου! “».
«Ο νόμος είναι μια σύμβαση που έχουν υιοθετήσει τα ανθρώπινα όντα. Αλλά ο νόμος δεν είναι αρκετός. Πρέπει να είναι και δίκαιος και καλός».
Ismail Serageldin: «Η δύναμη των ιδεών αρχίζει με συναντήσεις ανθρώπων που έχουν δεσμευτεί σε ορισμένες αξίες, που θέλουν να στοχαστούν πιο βαθιά και πέρα από μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή».
Amre Moussa: «Το να συζητάμε τα διάφορα θέματα δεν είναι πλέον αρκετό. Πρέπει να καταλήξουμε σε συστάσεις και λύσεις και να τις μεταφέρουμε εκεί που μπορούν να κάνουν τη διαφορά τόσο στις παγκόσμιες δυνάμεις όσο και στην κοινωνία των πολιτών».
Τη λήξη της Συνάντησης κήρυξε με σύντομη ομιλία της η Πρέσβυς Καλής Θελήσεως της UNESCO, κυρία Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη, λέγοντας μεταξύ άλλων: «Καθώς η Μεσόγειος Θάλασσα βρίσκεται στο σταυροδρόμι Βορρά-Νότου και Ανατολής-Δύσης, υπήρξε το λίκνο πολλών πολιτισμών που άκμασαν από την αρχαιότητα και εξαρτάται από εμάς να αποτελέσουμε το σημείο εκκίνησης νέων σημαντικών πρωτοβουλιών για την ειρήνη και την ευημερία των λαών μας . Όπως είπε ο μεγάλος αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος Αριστοτέλης: «Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός», έτσι κι εμείς αυτές τις δυο μέρες κάναμε ένα ξεκίνημα, το οποίο είναι εξίσου σημαντικό με τη συνέχιση των στόχων μας. Είμαι πολύ ευχαριστημένη και αισιόδοξη από το γεγονός ότι κλείνουμε αυτή τη συνάντηση, ενισχύοντας ακόμα περισσότερο τη φιλία και τη συνεργασία μας αλλά και την αποφασιστικότητά μας. Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε αυτόν τον αγώνα, ο οποίος αντιστοιχεί στην ουσία, στο περιεχόμενο και τους στόχους των δύο ιδρυμάτων μας.».
Την τελετή λήξης της 13ης Διεθνούς Συνάντησης του «Nizami Ganjavi International Center» συντόνισε η πρώην Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κυρία Ρόδη Κράτσα, η οποία υπογράμμισε τη μεγάλη σημασία της και την επιτυχία της, καθώς, όπως είπε, σ’ αυτή τη Συνάντηση συγκεντρώθηκαν προσωπικότητες που ξεχωρίζουν για το κύρος και τις γνώσεις τους γύρω από το τόσο επίκαιρο θέμα της Συνάντησης.